Openbaar groen en (openlucht) recreatie

In 2023 is voortvarend gestart met de uitvoering van het Programma Groen. Met het Programma Groen werken we aan een groen en gezond Hilversum voor mens en dier, waarbij de doelen biodiversiteit, klimaatbestendigheid en vitaliteit centraal staan. In de leefomgeving van de Hilversumse inwoner is dat afgelopen jaar al zichtbaar geworden. Zo is in de zomer het vergroende Jac. P. Thijsseplein opgeleverd, waarbij maar liefst 2700 m² van het plein uit groen bestaat op een totaal oppervlak van 3100 m². Dit was de eerste speelplek van de in totaal 25 die vergroend gaan worden.  

Afgelopen jaar heeft er voor de vergroening van zes nieuwe speelplekken intensieve buurtparticipatie plaatsgevonden waar bewoners van alle leeftijden enthousiast hebben meegeholpen aan de ontwerpen die nu klaar zijn voor de uitvoering begin 2024. Daarnaast is er het afgelopen jaar verder gewerkt aan de visie openbare ruimte “Beweging in de openbare ruimte”.  In de visie is onder andere opgenomen dat alle speelplekken getransformeerd worden naar beweeg- en ontmoetingsplekken om op deze manier openbare ruimte te creëren die uitnodigt tot bewegen, spelen en ontmoeten. Aan de hand van de visie worden de handboeken voor de openbare ruimte in 2024 verder geactualiseerd. 

Naast de vergroening van speeltuinen, zijn er maar liefst 513 extra bomen en boompjes aangeplant. De doelstelling van Gewoon méér bomen, het planten van 500 bomen tot en met 2026, is afgelopen jaar dus al gehaald. Met name de uitdeelactie van 500 inheemse boompjes voor inwoners heeft in belangrijke mate bijgedragen aan dit resultaat. Daarbij konden bewoners ook initiatieven indienen bij de gemeente en aan de slag met budget om Hilversum zelf groener en klimaatbestendiger te maken. In drie maanden tijd zijn er maar liefst 47 groeninitiatieven en -ideeën binnengekomen, wat laat zien dat het programma Groen ook enorm leeft bij de inwoners. Inwoners hebben afgelopen jaar ook weer goed gebruik gemaakt van de mogelijkheid om bijvoorbeeld een geveltuin aan te leggen of een boomspiegel te adopteren. Zo werd er grofweg elke twee weken een zelf-onderhoud contract afgesloten. Het dagelijkse onderhoud van openbaar groen gaat gestaag verder, maar deze is wel onder druk komen te staan door arbeidstekorten en stijging van gemoeide kosten (zoals het loon).  

In 2023 is een start gemaakt met de monitoring van het Programma Groen. Samen met het team van Datagedreven werken zijn de mogelijkheden van de gemeentelijke data verkend en doorontwikkeld. Zo is er een tool ontwikkeld die de hoeveelheid groen in wijken door de jaren heen inzichtelijk maakt. Ook zijn er diverse ecologische onderzoeken gestart zoals het in kaart brengen van de diversiteit en aantallen van stadsvogels door het uitvoeren van jaarlijkse tellingen in samenwerking met vrijwilligers en SOVON. 

In september heeft de feestelijke opening van “De Groene Schakel” plaatsgevonden. Door middel van ecoducten, faunatunnels en de herinrichting van natuurgebied Anna's Hoeve en Monnikenberg is er een groot, divers en aaneengesloten natuurgebied ontstaan tussen de Utrechtse Heuvelrug en 't Gooi. Het project natuurverbinding Laapersveld, die de natuurgebieden Laapersveld en Laapersheide verbindt, is in 2023 gestart met de ontwerpfase. De uitvoering is uitgesteld naar 2024, omdat het viaduct over de Diependaalselaan waarschijnlijk gebruikt moet worden bij de uitvoering van het project Huydecopersweg. Ook zijn we gestart met de initatiefase van het project Kwaliteitsimpuls Oude Haven, die in 2024 verder zal gaan met participatie en ontwerp. 

Communicatie speelt een belangrijke rol binnen het Programma Groen. Het afgelopen jaar is er onder de paraplu ‘Groen in Beweging’ veel inzet geweest op communicatie en participatie, bij zowel projecten als programma brede onderwerpen. Zo is er voor het vergroenen van speelplekken veel samengewerkt met wijkregisseurs en versa welzijn om via buurt appgroepen of andere wegen veel inwoners te bereiken. Verder zijn we begonnen met een maandelijkse digitale nieuwsbrief vol nieuws en activiteiten rondom Groen in Beweging.  

Het nadeel van € 53.000 op de lasten is gerelateerd aan de teruggave btw op basis van de bijdrage aan het GNR. Deze teruggave wordt verdeeld over minder participanten en is derhalve per participant hoger dan voorheen (€ 90.000 voordeel). De gemeente Amsterdam als de Provincie Noord Holland zijn sinds 2021 geen participant meer. Daarnaast zijn de tarieven voor onderhoudscontract voor het wijkonderhoud met SBS dat medio 2023 tot eind 2023 is verlengd en geïndexeerd. Dit leidt tot een nadeel van € 170.000.

Het voordeel van € 255.000 op de baten heeft betrekking op een incidentele ontvangst van € 70.000 van Nedvang als vergoeding voor het aandeel verpakkingen in de openbare prullenbakken, en een structurele subsidie van € 280.000 in het kader van SUP (Single Use Plastic, een vergoeding voor de opruiming van SUP-verpakkingen). Daarnaast is ter dekking van de participantenbijdrage aan het GNR met de eindejaarsrapportage 2023 een bestemmingsreserve voor 7,6 mln. gevormd. Met de nog te ontvangen rente vanuit schatkistbankieren is deze met € 100.000 hoger uitgekeerd. In het voorstel resultaatbestemming wordt voorgesteld om deze aanvullende € 100.000 aan de reserve GNR toe te voegen.