Inleiding
In deze paragraaf beschrijven we het beheer en onderhoud van onze gemeentelijke kapitaalgoederen. We geven informatie over het onderhoud en investeringen van wegen, riolering, (oppervlakte)water, groen, kantoorgebouwen, onderwijshuisvesting en overig maatschappelijk vastgoed. Deze paragraaf “onderhoud kapitaalgoederen” dient conform het Besluit Begroting en Verantwoording, artikel 12, lid 2 informatie te geven over het actuele beleidskader, het kwaliteitsniveau en de maatregelen waarmee een kapitaalgoed gedurende de levensduur op een bepaald kwaliteitsniveau wordt gehouden. De lasten voor onderhoud worden in de begroting opgenomen en/of er wordt voor onderhoud via de begroting een onderhoudsvoorziening opgebouwd. Om te zorgen voor een compleet beeld over de stand van zaken rondom kapitaalgoederen, gaan wij in deze paragraaf ook in op de maatregelen die gaan over het investeren in kapitaalgoederen.
Met het beheer en onderhoud van - en de investeringen in - de kapitaalgoederen is een groot bedrag gemoeid. De kapitaalgoederen zijn een kostbaar bezit. Ooit nieuw aangelegd, verdienen kapitaalgoederen goed onderhoud en goed beheer. Op deze wijze kunnen we de in het verleden gedane investeringen optimaal laten renderen.
Onze kapitaalgoederen zijn meer dan statische objecten. Met bruggen, tunnels, wegen en fietspaden leveren we onder meer een bijdrage aan het thema bereikbaarheid. Met parken en speeltoestellen leveren we een bijdrage aan thema’s als recreatie, biodiversiteit, sport en ontspanning. Met riolering en oppervlaktewater voldoen we niet alleen aan onze zorgplicht om te zorgen voor droge voeten, maar leveren we ook een bijdrage aan volksgezondheid. En met het gemeentelijk vastgoed faciliteren we onze dienstverlening, maar faciliteren we ook onderwijs en de ontmoetingen in de stad.
Uiteindelijk zorgt het totaal aan kapitaalgoederen voor een leefbare stad en, wanneer goed uitgevoerd, een prettig en uitnodigend verblijfsklimaat.
Beleid algemeen
Bepalend voor de omvang van de budgetten is het met de raad afgesproken kwaliteitsniveau. Deze is geborgd in de vastgestelde beheerplannen en de beleidsnota's Visie Hilversum Buiten (2004) en Hilversum Buiten handboek (2009). Deze beleidsnota’s zijn momenteel herzien in de Visie openbare ruimte die 31 januari 2024 door de gemeenteraad is vastgesteld. Hierop volgt nog een technische vertaling in een handboek openbare ruimte.
In 2023 heeft de gemeenteraad de beheerplannen openbare ruimte vastgesteld. Dit zijn de beheerplannen voor:
- Bebording en bewegwijzering
- Civiele kunstwerken
- Groen
- Openbare verlichting
- Spelen
- Wegen
In deze beheerplannen hebben we onderbouwd inzichtelijk gemaakt wat de staat is van het areaal. Ook maakt het beheerplan inzichtelijk wat er de komende periode nodig is aan beheer- en onderhoudsmaatregelen. Dit is inclusief het wegwerken van een aantal onderhoudsachterstanden. De beheerplannen kennen een looptijd van vier jaar (2024 tot en met 2027). Om het werkbaar te houden en de stad leefbaar en begaanbaar, is voor het wegwerken van deze achterstanden een tijdsperiode aangehouden van soms vijf en soms acht jaar. In dit jaarverslag over 2023 zijn de effecten van de beheerplannen nog niet merkbaar. De financiële effecten van de beheerplannen zijn per 2024 verwerkt.
Met het vaststellen van de beheerplannen is het beheer en onderhoud van de openbare ruimte de komende periode bestendigd.
Per kapitaalgoed hebben we het kwaliteitsniveau naar passende onderhoudsmaatregelen vertaald en vastgelegd in een meerjarig onderhoudsprogramma (MOP). Op basis van die onderhoudsprogramma’s zijn de benodigde middelen in deze paragraaf begroot. In het begrotingsjaar zelf beoordelen we of de geplande werkzaamheden uit het MOP ook echt noodzakelijk zijn, bijvoorbeeld aan de hand van uitgevoerde inspecties. Omgekeerd kan het voorkomen dat in een later jaar gepland onderhoud eerder moet plaatsvinden.
De vervanging en optimalisatie van afgeschreven riolering is geborgd in het Gemeentelijk Watermanagementplan 2021-2026 (GWP). Naast de vervangingsopgave zijn hier maatregelen voor klimaatadaptatie en een duurzame omgang met water in opgenomen. De regenwateroverlast (niet grondwateroverlast) is groot in Hilversum-oost en een deel van het centrum. Om dit te beperken zijn waterbergende maatregelen uit het GWP nader uitgewerkt.
In 2024 zal door het team Vastgoed aan de raad een gecombineerd voorstel met betrekking tot de actualisatie grond- en vastgoedbeleid, actualisatie van de MOP en de verduurzaming van het gemeentelijk vastgoed worden voorgelegd.