Onderhoud kapitaalgoederen

Beleid
Tot de kapitaalgoederen van de onderwijshuisvesting behoren de schoolgebouwen en gymzalen. Het dagelijks onderhoud van de schoolgebouwen valt niet onder de gemeente, maar onder de schoolbesturen. De gemeente onderhoudt 28 onderwijsgebouwen: 27 gymnastieklokalen en 1 schoolgebouw in eigendom.

Onderwijshuisvesting is een wettelijke taak voor de gemeente. Voor (ver)nieuwbouw en het uitbreiden van de onderwijshuisvesting stelt de gemeente investeringsbudgetten beschikbaar. Via het investeringsprogramma legt de gemeente vast welke investeringsbudgetten er in de komende vier jaar voor onderwijshuisvesting beschikbaar zijn. In mei 2020 heeft de raad ingestemd met het Integraal Huisvestingsplan (IHP 2020) voor onderwijshuisvesting. Daarin zijn de investeringen gepland voor de onderwijshuisvesting voor de komende zestien jaar. Alle plannen in deze periode voor (ver)nieuwbouw en uitbreiding van reguliere schoolgebouwen en gymzalen en renovatie van monumentale schoolgebouwen zijn daarin opgenomen. Het plan is tot stand gekomen in samenwerking met alle Hilversumse schoolbesturen

Om onderwijshuisvesting toekomstbestendig te maken is het noodzakelijk om het IHP te actualiseren. Op moment van schrijven wordt het IHP geactualiseerd. Het geactualiseerde IHP2024-2039 zal in 2024 worden voorgelegd aan de raad ter besluitvorming.  
De gehanteerde werkwijze om IHP2020 uit te voeren bleek te ingewikkeld en is aan herziening toe. IHP2024-2039 doet daar voorstellen voor. Daarnaast hebben we oog voor de ambities uit het onderwijsveld op het gebied van doorlopende leerlijnen voor kinderen. Verder is het Kwaliteitskader van de VNG vertaald naar de opgave voor Hilversum.

Het dagelijkse onderhoud en het levensduur verlengend onderhoud van de schoolgebouwen zijn taken van de schoolbesturen. In het IHP is afgesproken dat de schoolbesturen een duurzaam meerjarig onderhoudsplan (MOP) voor hun schoolgebouwen zullen opstellen. De schoolbesturen hebben de mogelijkheid om te investeren in het verduurzamen van de schoolgebouwen mits de terugverdientijd redelijk is. De kosten voor het verduurzamen van de schoolgebouwen zijn voor het schoolbestuur. Incidenteel kan daarvoor aanspraak worden gedaan op rijks- en provinciale subsidies.

Voor het onderhoud van de gymlokalen in het primair onderwijs (gemeentelijke taak) is een onderhoudsvoorziening ingesteld om de kosten van het geplande levensduur verlengende onderhoud gelijkmatig over tien jaren te spreiden. Aan deze voorziening wordt jaarlijks een bedrag toegevoegd om de gymzalen op het vereiste niveau te houden/krijgen. Het beschikbare budget voor onderhoud is gebaseerd op het MOP 2020-2034 dat in het najaar 2020 door de raad is goedgekeurd. De financiële effecten daarvan zijn verwerkt in de begroting 2021 en verder. Hiermee geven we een realistisch en actueel beeld van de lasten voor het onderhoud. Bij de jaarrekening 2023 zijn de benodigde dotaties aan de voorzieningen MOP geactualiseerd voor de werkelijke prijsstijgingen 2020 tot en met 2023 en met de verwachte prijsstijgingen voor de komende planperiode 2024 tot en met 2033.

Uitvoering onderhoud

Vanuit het meerjarig onderhoudsplan zijn in 2023 onder andere voor de volgende gymzalen werkzaamheden uitgevoerd:

• Hoflaan 10, gymzaal de Klimop: vervangen houten kozijnen, ramen en deuren
• Lopes Diaslaan 2, Donnerschool: werkzaamheden aan de vluchtdeur
• Jan Blankenlaan 8, De Taalschool, onderhoud daken

Uitvoering investeringen

In 2023 zijn investeringen gedaan voor:

• Uitbreiding Villa Vrolik
• Gymzaal Klimop
• Nieuwbouw Montessorischool Centrum (voorbereiding)

In 2023 is de ingebruikname en afrekening van schoolgebouwen achtergebleven bij de planning in het IHP 2020 en de begroting. Dat heeft verschillende oorzaken:

1. Schoolbesturen hebben meer tijd nodig om hun plannen uit te voeren.
   • De (financiële) voorwaarden die van toepassing zijn op de (ver-)bouw van schoolgebouwen zijn niet eenvoudig. De middelen zijn beperkt en regelmatig is extra besluitvorming over aanvullende middelen nodig (bijvoorbeeld de Paulusschool).
   • De stedenbouwkundige randvoorwaarden voor projecten zijn niet eenvoudig. De ontwikkelsnelheid van, met name, het Arenapark, is te optimistisch ingeschat in het IHP 2020. Extra projecten met tijdelijke maatregelen zijn daarom noodzakelijke gebleken (tijdelijke gymzaal AT College).
2. Alternatieve locaties en tijdelijke huisvesting zijn nauwelijks voorhanden in Hilversum. Het tijdelijk verplaatsen van een school zodat het gebouw gerenoveerd kan worden is een tijdrovend proces.

In 2023 heeft er een uitgebreide actualisatie van het IHP 2020 plaatsgevonden. Doel was om een stabiele en realistische projectenlijst te krijgen voor de komende twintig jaar en de regels rond onderwijshuisvesting transparanter en eenvoudiger te maken zodat de doorlooptijd van projecten beperkt kan worden. De gemeenteraad zal dit voorjaar besluiten over het geactualiseerde IHP.

Relevante beleidsnota's

1. Onderwijshuisvestingsbeleid (OHVB) en –meerjarenplanning 2017-2024
2. Integraal Huisvesting Plan (IHP) 2020-2035
3. Verordening Voorzieningen Huisvesting Onderwijs Hilversum 2022
4. Onderwijs huisvestingsprogramma 2023
5. Meerjarige onderhoudsplanning 2020-2034
6. Duurzaam Hilversum 2016-2020
7. Hilversumse Educatieve Agenda